1. Két nước ô tô là gì?
Két nước ô tô có tác dụng hạ nhiệt nước làm mát động cơ ô tô trước khi nước làm mát tham gia vào chu trình làm mát mới. Nhiệm vụ chính của két nước là giúp nước làm mát đạt được độ lạnh cần thiết để giải nhiệt cho động cơ, tránh tình trạng nước làm mát bị nóng, sôi.
2. Cấu tạo của két nước làm mát ô tô
2.1 Két nước
Cấu tạo két nước làm mát gồm những đường ống nhỏ hẹp được sắp xếp xen kẽ với các lá nhôm. Thiết kế này giúp nước làm mát được tản nhiệt nhanh chóng. Tuỳ theo yêu cầu mà mỗi xe sẽ có két nước làm mát lớn hay nhỏ.
Có 2 kiểu thiết kế đường ống và lá nhôm trong két nước đó xếp dọc và xếp chéo. Với kiểu xếp dọc từ trên xuống, nước làm mát từ động cơ đi về két nước sẽ chảy từ trên xuống dưới và thoát khỏi két nước để tiếp tục chu trình mới. Với kiểu xếp chéo, nước làm mát sẽ chảy theo dòng chéo từ một phía bên này sang phía đối diện. Hầu hết các dòng xe ô tô đời mới hiện nay đều sử dụng két nước làm mát kiểu xếp chéo.
2.2 Nắp két nước
Nắp két được thiết kế đóng kín để giảm sự hao hụt nước làm mát do bốc hơi.
Nắp két nước có 2 van: van áp suất và van chân không. Khi nhiệt độ nước làm mát tăng cao, áp suất trong két nước cũng tăng cao, van áp suất sẽ mở để nước làm mát chảy vào bình nước phụ nhằm giảm áp suất. Khi nhiệt độ nước làm mát thấp, áp suất trong két thấp, van chân không sẽ mở để nước từ bình phụ chảy vào két.
2.3 Van hằng nhiệt
Van hằng nhiệt có nhiệm giúp điều khiển sự lưu thông của nước làm mát từ động cơ đến két nước. Khi xe vừa nổ máy, động cơ còn lạnh, van hằng nhiệt sẽ đóng không cho nước làm mát ra két nước để giúp nhiệt độ động cơ tăng lên nhanh chóng. Khi động cơ đã đạt đến nhiệt độ làm việc lý tưởng, van hằng nhiệt sẽ mở để nước làm mát đi vào két nước, bắt đầu sự luân chuyển nhằm duy trì nhiệt độ ổn định cho động cơ.
2.4 Quạt làm mát
Quạt làm mát có nhiệm vụ tăng sự lưu thông không khí qua két nước, giúp đẩy nhanh quá trình hạ nhiệt nước làm mát.
2.5 Máy bơm nước
Máy bơm nước giúp bơm đưa nước làm mát từ két nước vào động cơ, quay trở lại két để hạ nhiệt và rồi tiếp tục tham gia vào chu trình mới.
2.6 Bình nước phụ
Bình nước phụ có nhiệm vụ dự trữ và cung cấp nước làm mát cho két nước nếu mức nước thấp và áp suất két bị thấp.
Nước làm mát sau khi bị nóng lên sẽ được đưa trở lại vào két nước và sau đó phân phối qua các ống nước nhỏ bên trong két. Tại đây, nước được làm mát bởi sức gió từ quạt làm mát và lực cản gió khi xe di chuyển. Khi nước đã được làm nguội, nó sẽ được bơm trở lại vào động cơ nhờ hệ thống bơm nước.
Quá trình này lặp đi lặp lại, đảm bảo việc giảm nhiệt độ cho động cơ thông qua hệ thống tuần hoàn nước làm mát bên trong két nước của ô tô.
3. Các lỗi thường gặp của két nước làm mát
Vì phải cùng động cơ hoạt động liên tục trong quá trình vận hành nên sau một thời gian dài sử dụng, bộ phận két nước ô tô sẽ bị hư hỏng hoặc gặp phải các sự cố nhất định. Két nước ô tô bị hư hỏng thường xuất phát từ các nguyên nhân như phải sử dụng trong một thời gian dài nhưng không được bảo dưỡng định kỳ hoặc thay mới, do nước làm mát hết hạn hoặc không đạt chuẩn, do bị oxy hóa, ống dẫn nước làm mát bị tắc nghẽn… Do đó, người sử dụng phương tiện cần phát hiện sớm các dấu hiệu sau đây để kịp thời xử lý để giúp hệ thống làm mát động cơ hoạt động liên tục, ổn định.
3.1 Két nước ô tô bị bục
Két nước bị bục là vấn đề nghiêm trọng của hệ thống làm mát, nguyên nhân gây nên hiện tượng này có thể do các yếu tố sau:
- Các bộ phận kim loại trong két nước bị gỉ sét: Khi đó sẽ tạo ra các vết nứt, lâu dần làm bục két nước.
- Bộ chỉnh nhiệt hoặc đầu ống dẫn bị lỗi: Lúc này sẽ làm cho lượng nước làm mát không đúng hoặc không đủ ở mức có thể cân bằng nhiệt, do đó sẽ khiến cho áp suất làm mát quá cao, làm két nước quá nóng và bị nứt.
- Gioăng bị rò rỉ hoặc hư hỏng: Điều này cũng gây ra hiện tượng quá nhiệt, áp suất làm mát cao khiến két nước bị thủng.
- Nhiệt độ ngoài trời quá cao: Khiến cho hiệu quả làm mát của két nước ô tô không đạt, một khi lượng nước làm mát không đủ sẽ gây quá nhiệt và làm két nước bị nứt.
- Có sự tác động từ bên ngoài làm bề mặt két nước bị hư hỏng.
3.2 Két nước ô tô bị tắc
Có thể nói két nước bị tắc nghẽn là vấn đề xe ô tô thường xuyên gặp phải. Nguyên nhân dẫn đến vấn đề này thường là do sự chủ quan của chủ xe khi:
- Sử dụng nước làm mát kém chất lượng hoặc quên thay nước làm mát ô tô định kỳ: Sẽ khiến cho két nước làm mát bị tắc.
- Không súc rửa, vệ sinh két nước ô tô thường xuyên: Sau một thời gian sử dụng, cặn bẩn sẽ tích tụ trong két nước và làm cho việc lưu thông bị hạn chế, về lâu dài khiến cho két nước bị tắc.
3.3 Két nước bị rò rỉ
Rò rỉ két nước cũng là một sự cố điển hình ở bộ tản nhiệt. Tình trạng này là nguyên nhân chất làm mát trở nên quá thấp, đồng nghĩa với việc động cơ xe không được tản nhiệt đúng cách.
Nguyên nhân rò rỉ két nước có thể kể đến:
- Sự ăn mòn trong bộ tản nhiệt: ống bị phồng, nứt, thủng và các kết nối bị gỉ sét lâu ngày sẽ bị hao mòn theo thời gian.
- Chất làm mát chất lượng kém: hết hạn hoặc không đủ tinh khiết.
- Do chất lượng sửa chữa của thợ kém.
Nhìn chung, nếu chủ xe quan sát thấy chất lỏng rò rỉ bên dưới xe thì cần phải kiểm tra hoặc đưa ô tô đi bảo dưỡng ngay.
4. Bao lâu vệ sinh két nước 1 lần
Để đảm bảo két nước làm mát ô tô hoạt động tốt, không bị trục trặc nên kiểm tra, vệ sinh két nước và thay nước làm mát ô tô định kỳ. Theo các chuyên gia khuyến cáo nên súc rửa két nước và thay nước làm mát ô tô định kỳ sau mỗi 40.000 – 60.000 km vận hành (hoặc sau 2 – 3 năm).
► Két nước ô tô là một phần quan trọng trong hệ thống làm mát động cơ, giúp đảm bảo động cơ hoạt động một cách ổn định và tránh các sự cố hư hỏng. Để đảm bảo két nước ô tô luôn hoạt động hiệu quả và kéo dài tuổi thọ của hệ thống làm mát động cơ ô tô, người sử dụng phương tiện nên thực hiện bảo dưỡng xe định kỳ. Ô Tô Nhất Phát mong bài viết trên sẽ giúp mọi người hiểu rõ hơn về Két Nước Ô Tô